Nagroda DofE
Międzynarodowa Odznaka Księcia Edynburga (The Duke of Edinburgh’s International Award) to program dla młodzieży od 14 do 24 roku życia, która pracuje wytrwale nad swoim rozwojem. Program został zapoczątkowany ponad 60 lat temu w Wielkiej Brytanii i od tego czasu rozwinął się w ponad 130 krajach. Wyzwanie podjęło i ukończyło już na całym świecie ponad milion uczniów i studentów. Zdobywanie odznaki nie jest rywalizacją z innymi, lecz podjęciem wyzwania zaplanowanego przez samego uczestnika w celu rozwoju własnych talentów, umiejętności i przygotowania się do dorosłego życia. Poza niewielką opłatą rejestracyjną (28-33€ w zależności od odznaki) z udziałem w programie nie są związane dla uczniów żadne koszty finansowe.
Zasady przyznawania odznaki
Program składa się z trzech poziomów trudności: odznaka brązowa od 14. roku życia, srebrna od piętnastego i odznaka złota od 16. roku życia. Można zdobywać odznaki kolejno albo dowolnie wybraną z nich. Na każdym poziomie uczeń wypełnia cztery wyzwania.
Najłatwiejsza jest odznaka brązowa. Aby ją zdobyć uczeń ma do spełnienia 4 zadania w ciagu 6 miesiecy:
- 3 miesięczny wolontariat
- 3 miesiące uprawiania dowolnej aktywności fizycznej
- 3 miesiące rozwijania dowolnego własnego talentu
- 2-dniowa ekspedycja, np. wycieczka szkolna z nauczycielem
Dla odznaki srebrnej zadania są podobne tylko nieco dłuższe i całość trwa 12 miesiecy, a dla odznaki złotej 18 miesięcy i dochodzi tu jeszcze 5-dniowy „złoty projekt” związany z zamieszkaniem poza domem i wykonaniem razem z grupą rówieśników określonego zadania, np. wspólne mieszkanie pod namiotem, gdzie nie działają telefony, uczestnicy sami gotują, myją się w rzece i sami planują swój czas, podobnie jak na obozie harcerskim. Inne przykłady „złotego projektu” wymienione są w dalszej części artykułu. Na wręczenie złotych odznak przyjeżdża często członek brytyjskiej rodziny królewskiej.
Wyzwania
- Wolontariat – uczestnicy działają na rzecz swojej społeczności przez 3, 6 lub 12 miesięcy w zależności od zdobywanej odznaki. Dzięki temu mogą doświadczyć korzyści, jakie ich wolontariat przynosi innym członkom ich społeczności. Przykłady wolontariatu: udzielanie pierwszej pomocy, odwiedzanie i wspieranie osób w potrzebie (np. starszych lub niepełnosprawnych), wolontariat w szpitalu lub lokalnym domu opieki, pomaganie w prowadzeniu treningu sportowego, praca charytatywna.
- Aktywność fizyczna – ma zachęcić młodzież do uprawiania sportu i innych form rekreacji ruchowej w celu poprawy zdrowia, sprawności i samopoczucia. Podobnie jak w przypadku innych wyzwań, w zależności od zdobywanej odznaki praca na własnym talentem trwa co najmniej 3, 6 lub 12 miesiecy. Zachowania prozdrowotne przynoszą korzyści nie tylko samym uczestnikom, ale także ich całej społeczności. To wyzwanie ma na celu w szczególności poprawę umiejętności pracy w zespole, poczucia własnej wartości i pewności siebie uczestników oraz pozytywny wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Przykłady rekreacji fizycznej: sporty związane z piłką (piłka ręczna, nożna, rugby, siatkówka, koszykówka, golf, tenis), lekkoatletyka (biegi, skoki, rzuty, biathlon, triathlon, dziesięciobój), sporty wodne (spływy kajakowe, pływanie, piłka wodna, nurkowanie, kitesurfing), sporty zimowe (narty, snowboard, hokej), sztuki walki (karate, judo, kickboxing, boks, taekwondo, kendo).
- Rozwijanie talentu – zachęca do rozwoju osobistych zainteresowań, kreatywności lub umiejętności praktycznych. Wyzwanie daje uczestnikowi możliwość polepszenia swoich umiejętności lub spróbowania czegoś zupełnie nowego. Prowadzi to do poczucia wartości i dobrego samopoczucia oraz poprawy szans na zatrudnienie poprzez rozwój umiejętności życiowych i zawodowych. Przykłady talentów/umiejętności: muzyka (śpiew, nauka gry na instrumencie, obsługa imprez muzycznych), sport (animowanie życia sportowego, sędziowanie, relacjoniwanie wydarzeń sportowych), sztuka i rzemiosło (ceramika, haft, jubilerstwo, rysunek, malarstwo, rzeźba, fotografia), przyroda i środowisko (rolnictwo, astronomia, pszczelarstwo, konserwacja, rybołówstwo, leśnictwo, ogrodnictwo), komunikacja (film i wideo, języki obce, czytanie, pisanie, wystąpienia publiczne, dziennikarstwo, tworzenie stron internetowych), gry (bilard, szachy, rzutki, brydż i inne).
- Ekspedycja – wyzwanie „Podróż pełna przygód” zachęca do przeżywania przygód i dokonywania odkryć podczas grupowej podróży. W ramach małego zespołu uczestnicy planują, trenują i podejmują podróż w nieznanym dotychczas środowisku w określonym celu. Podróż może być eksploracją lub ekspedycją, ale powinna być wyzwaniem. Celem jest zapewnienie uczestnikom możliwości lepszego poznania szerszego środowiska, a także rozwijanie ich pewności siebie, pracy zespołowej i zdrowia. Ekspedycja odbywa się poza strefą komfortu, ale uczestnicy przebywają w bezpiecznych warunkach, osiąganych dzięki wcześniejszemu szkoleniu i zapewnionej opiece. Czas trwania w zależności od odznaki 2, 3 lub 4 dni z odpowiednią ilością noclegów. Przykłady podróży pełnych przygód (eksploracje i ekspedycje): odkrywanie świata przyrody (zlodowacenia, erozja, geologia), badania wybrzeża (eksploracja dolin rzecznych, badania roślin, badanie wpływu człowieka na środowisko jak np. presja odwiedzających w parkach narodowych lub zanieczyszczenie środowiska), przeprowadzanie ankiet zdrowotnych lub edukacji zdrowotnej w odległych miejscach, zrealizowanie wymagającej podróży (pieszo, rowerem, kajakiem), spływ kajakowy całym żeglownym odcinkiem rzeki, wyprawa żeglarska, wspinaczka górska.
Dla odznaki złotej obowiązuje dodatkowo „złoty projekt”, poszerzający horyzonty uczestników poprzez współpracę z rówieśnikami mieszkając z nimi w dotychczas nieznanym środowisku. Uczestnicy mają możliwość podzielenia się doświadczeniem z osobami, które nie są ich zwykłymi towarzyszami i pracują nad wspólnym celem, wyznaczonym przez samą grupę uczestników. Projekt powinien trwać co najmniej cztery noce i pięć kolejnych dni. Dzięki „złotemu projektowi” uczestnicy poznają nowych ludzi, odkrywają życie w nieznanym środowisku, rozwijają nowe umiejętności i starają się ulepszyć swoje życie. Przykłady „złotych projektów”: stacjonarny kurs językowy lub obóz młodzieżowy za granicą, wolontariat w parku narodowym, udział w parlamencie młodzieżowym, poprowadzenie obozu sportowo-treningowego dla mlodszych uczniów, udział w rejsie jako członek załogi żaglowca, praca dla międzynarodowej organizacji charytatywnej, stacjonarny projekt renowacji lub ochrony przyrody.
Wymagania dla poszczególnych odznak
Odznaka brązowa – przeznaczona dla osób powyżej 14. roku życia. Wymagane minimum 6 miesięcy uczestnictwa. Każde z trzech pierwszych wyzwań powinno trwać co najmniej 3 miesiące. „Podróż pełna przygód” to dwa dni i jedna noc, średnio sześć godzin celowego wysiłku dziennie, łącznie minimum 12 godzin celowego wysiłku w trakcie ekspedycji.
Odznaka srebrna – dla uczniów powyżej 15. roku życia. Wymagane minimum 12 miesięcy uczestnictwa (lub 6 miesięcy dla posiadaczy odznaki brązowej). Wolontariat 6 miesięcy. Aktywność fizyczna i rozwijanie talentu – jedno przez 3, a drugie przez 6 miesięcy. „Podróż pełna przygód” to trzy dni i dwie noce, średnio siedem godzin celowego wysiłku dziennie, łącznie minimum 21 godzin celowego wysiłku.
Odznaka złota – dla osób powyżej 16. roku życia. Wymagane minimum 18 miesięcy uczestnictwa (lub 12 miesięcy dla posiadaczy odznaki srebrnej). Wolontariat 12 miesięcy. Aktywność fizyczna i rozwijanie talentu – jedno przez 6, a drugie przez 12 miesięcy. Podróż pełna przygód to cztery dni i trzy noce, średnio osiem godzin celowego wysiłku dziennie, łącznie minimum 32 godziny celowego wysiłku. Uczestnicy odznaki złotej mają też obowiązek zrealizować „złoty projekt” opisany powyżej.
Zgłoszenie do projektu
Uczniowie mogą zgłaszać się do projektu jedynie poprzez zarejestrowaną w projekcie organizację wspierającą, którą najczęściej jest ich macierzysta szkoła. W przypadku odpowiedniej liczby zainteresowanych uczniów szkoła może zarejestrować się w projekcie (opłata rejestracyjna szkoły to około 500€) i wyznaczyć opiekuna projektu. Zainteresowani uczniowie otrzymują wtedy online-owy dostęp do logbook-ów, gdzie mogą dokumentować realizację podjętych przez siebie wyzwań. Z uwagi na międzynarodowy charakter całość programu prowadzona jest w języku angielskim.
Zachęcam do odpowiedzi na poniższe pytanie i komentowania
Ankieta: czy jesteś zainteresowana/y udziałem w projekcie?
Źródła (strony otwierają się w nowych oknach)